Ελένη Δικαίου

Η Ελένη Δικαίου συναντά την Δ΄ τάξη του 8ου Δ.Σ. Βέροιας: Μια ξεχωριστή συνάντηση έλαβε χώρα την Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2012, στην Δ΄ τάξη του 8ου Δημοτικού Σχολείου Βέροιας. Οι μαθητές και οι μαθήτριες των δύο τμημάτων, μαζί με τις δασκάλες τους Αθηνά Τσαμήτρου και Φωτιάδου Αναστασία, υποδέχτηκαν τη συγγραφέα Ελένη Δικαίου και συζήτησαν μαζί της όχι μόνο για τα δικά της βιβλία αλλά και για την αξία του λογοτεχνικού βιβλίου καθώς και για την τέχνη του συγγραφέα.

Η πρωτοβουλία για ενασχόληση με το συγγραφικό έργο της κυρίας Δικαίου και η οργάνωση της συνάντησης εντάσσεται στις καινοτόμες δράσεις ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας των μαθητών στα ολοήμερα δημοτικά σχολεία. Το Πρόγραμμα για την Ενίσχυση της Φιλαναγνωσίας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση έχει εκπονηθεί από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου με την αρωγή του Υπουργείου Παιδείας, και προβλέπεται να καλύψει τρεις πλήρεις σχολικές χρονιές (Σεπτέμβριος 2011 έως Ιούνιος 2014).

Ο εκπαιδευτικός καλείται να γίνει συναναγνώστης, εμψυχωτής, διαμεσολαβητής, να οργανώσει αναγνωστικές δράσεις μέσα από την υλοποίηση των οποίων θα δίνεται η δυνατότητα προσέγγισης μαθητών που θεωρούνται αδιάφοροι ή αδύναμοι, αφού για κάθε παιδί υπάρχει ένα βιβλίο που αγγίζει τις ανησυχίες και τις ανάγκες του. Είναι σημαντικό να αισθάνονται τα παιδιά ότι η ώρα της φιλαναγνωσίας είναι μια διαφορετική στιγμή στη σχολική τους ζωή, είναι μια ζώνη ελευθερίας, δημιουργικότητας, στην οποία μπορούν να εκφράσουν επιθυμίες και σκέψεις που σε άλλες ώρες είναι περισσότερο δύσκολο.

Ξεκινήσαμε από τα βιβλία της κυρίας Δικαίου για την ελληνική μυθολογία, τα οποία είχαν αγαπηθεί ιδιαίτερα από τα παιδιά της τάξη μας, και στη συνέχεια ενταχθήκαμε στις δράσεις του προγράμματος του ΕΚΕΒΙ για επισκέψεις συγγραφέων και εικονογράφων στα σχολεία. Η επιβεβαίωση της επίσκεψης της συγγραφέα για το τέλος Φεβρουαρίου πυροδότησε μια ενθουσιώδη ανταπόκριση εκ μέρους των μαθητών και των μαθητριών μας. Ξεκινήσαμε ?αμέσως μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων- να διαβάζουμε μέσα στην τάξη διαδοχικά τα δύο βιβλία της Δικαίου, «Τα φαντασματάκια της γυάλινης αυλής» και «Τα κοριτσάκια με τα ναυτικά», που είχαν κινήσει το ενδιαφέρον των περισσότερων παιδιών χρησιμοποιώντας όχι μόνο της ώρα της φιλαναγνωσίας αλλά και αυτές της Ευέλικτης Ζώνης. Παράλληλα, φροντίσαμε να υπάρχουν αρκετά βιβλία της συγγραφέα ?σε περισσότερα από ένα αντίτυπα- στα δύο τμήματα της Τετάρτης τάξης, ώστε να μπορούν τα παιδιά να τα δανειστούν για το σπίτι τους, επειδή η μοναχική ανάγνωση είναι μια ξεχωριστή εμπειρία που οδηγεί στην εδραίωση μιας φιλικής σχέσης του παιδιού με το βιβλίο.

Μέσα στην τάξη, πέρα από την μεγαλόφωνη ανάγνωση ?ακρόαση των βιβλίων, την οποία περίμεναν κάθε φορά με ανυπομονησία οι μαθητές και οι μαθήτριες μας, επιδιώξαμε να αναπτύξουμε την κριτική και δημιουργική σκέψη τους καθώς και να ενθαρρύνουμε την εικαστική τους έκφραση. Σχεδόν κάθε βδομάδα προγραμματίσαμε παρουσιάσεις βιβλίων, στις οποίες τα παιδιά διατύπωναν τη δική τους άποψη για την πλοκή της ιστορίας και τους ήρωες της. Κάποιες φορές, οι παρουσιάσεις των βιβλίων γινόταν η αφορμή να ξεκινήσουν πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις μεταξύ των παιδιών και της εκπαιδευτικού που αφορούσαν στο περιεχόμενο των βιβλίων και στους τρόπους που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να γράψει το βιβλίο. Τα παιδιά σημείωσαν τις απορίες ή ερωτήσεις τους για να τις απευθύνουν στην κυρία Δικαίου, όταν έρθει στο σχολείο. Παράλληλα, κάποια παιδιά θέλησαν να δημιουργήσουν σελιδοδείκτες ή /και αφίσες σχετικές με τα βιβλία της προσκεκλημένης συγγραφέα. Οι εργασίες τους τοποθετήθηκαν σε ταμπλό έξω από τις αίθουσες, ώστε να μπορούν να τις χαρούν και τα άλλα παιδιά του σχολείου μας.

Όταν έφτασε η μέρα της συνάντησης, όλοι ήμασταν ανυπόμονοι και περίεργοι, δεν είναι λίγο να συναντάς μια συγγραφέα, να την έχεις στην τάξη σου και να μπορείς να τη ρωτήσεις ό,τι σε ενδιαφέρει για τα βιβλία και τη δουλειά της. Η κυρία Δικαίου μας μάγεψε με την απλότητα και την αμεσότητά της. Ξεκίνησε παρουσιάζοντας τον εαυτό της ως παραμυθά που θέλει να απλώσει τα χέρια, ν? αγκαλιάσει τα παιδιά και να τους πει ιστορίες. «Όμως πόσο μεγάλη αγκαλιά μπορώ να έχω εγώ για ν? αγκαλιάσω όλα τα παιδιά;» αναρωτήθηκε. «Αφού όμως δεν μπορώ να έχω μια τεράστια αγκαλιά, έχω βρει ένα κόλπο, φτιάχνω μια αγκαλιά» συνέχισε. «Ένα βιβλίο που ανοίγει δεν μοιάζει με αγκαλιά  στην οποία μπορούμε να χωθούμε και ν? ακούσουμε όλες τις ιστορίες του κόσμου;» ρώτησε τα παιδιά για να πάρει την θετική απάντησή τους. «Και ακούγοντας τις ιστορίες μπορούμε να περάσουμε καλά και ταυτόχρονα να μάθουμε πράγματα χωρίς κόπο. Και επίσης να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και συγχρόνως να  γίνουμε ευτυχισμένοι» κατέληξε η συγγραφέας. Στη συνέχεια ζήτησε από τα παιδιά να ακούσει τις δικές τους ερωτήσεις και απορίες, επειδή το θεωρεί πολύ σημαντικό γι? αυτήν στις συναντήσεις με τα παιδιά-αναγνώστες.

Για δυο ώρες η κυρία Δικαίου ήταν ανάμεσά μας, ένας άνθρωπος ζωντανός και ευχάριστος, που μίλησε με τα παιδιά σε απλή γλώσσα και ενδιαφέρθηκε να λύσει κάθε απορία τους. Θεωρεί το διάβασμα των λογοτεχνικών βιβλίων ως προπόνηση για τη ζωή: «Το διάβασμα των βιβλίων- τόνισε- προπονεί την καρδιά του ανθρώπου για να γίνει καλός άνθρωπος και να ζει με τους ανθρώπους». Είχε μάλιστα την καλοσύνη να ανταποκριθεί θετικά στην παράκλησή μας και να μας διαβάσει ένα απόσπασμα από βιβλίο της, ανοίγοντας περισσότερο την όρεξη των παιδιών για διάβασμα. Τέλος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις δημιουργίες των παιδιών και φωτογραφήθηκε μαζί τους, κλείνοντας έτσι τη συνάντηση σαν μια φίλη των παιδιών που ανανεώνει το ραντεβού της μαζί τους μέσα από τα βιβλία που θα διαβάσουν στο μέλλον.

Το πόσο σημαντική υπήρξε για τα παιδιά αυτή η συνάντηση γίνεται φανερό και μέσα από τις εντυπώσεις που έγραψαν την επόμενη μέρα. «Έτσι όπως άκουγα την κ. Δικαίου να μας μιλά σκεφτόμουν ότι θα μου άρεσε να γίνω συγγραφέας», ανέφερε ένα παιδί και ένα άλλο τόνισε «Θα ήθελα όταν μεγαλώσω να έχω πολλά βιβλία και ίσως και ένα βιβλιοπωλείο για δουλειά». Μικρές φράσεις που δείχνουν πόσο πολύ μπορεί να κινητοποιήσει τα παιδιά μια ουσιαστική γνωριμία με μια συγγραφέα που παίρνει στα σοβαρά τις απορίες τους και απαντά με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις τους, πόσο τα βοηθά να μυηθούν στο μαγευτικό κόσμο της τέχνης του λόγου.

Οι εκπαιδευτικοί  των τμημάτων  O Δ/ντής του σχολείου

Φωτιάδου Αναστασία , Τσαμήτρου Αθηνά Μακαρατζής Γεώργιος

Αφήστε μια απάντηση