ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αφορμή για τη πραγματοποίηση του προγράμματος ήταν το ποίημα από το Βιβλίο μαθητή Γλώσσα Γ΄ τεύχος α΄σελ. 32 « Η φίλη μας η Αργυρώ» .
Οι μαθητές γνώρισαν μια μαθήτρια σε αναπηρικό καροτσάκι που ένοιωθε τα ίδια συναισθήματα, είχε τις ίδιες ανάγκες μαζί τους μα λυπόταν όταν κάποιος δεν την σέβονταν λόγω της δυσκολίας που είχε στην μετακίνηση και στην πρόσβαση στους δρόμους.. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε ήταν η Project. Μέσα από την ενεργή συμμετοχή τους σε ομαδικές δραστηριότητες , ανάλογα με τις δυνατότητες του καθενός, τον σεβασμό του εαυτού τους και τον άλλων, την αυτοεκτίμηση συνειδητοποιούν πως αποτελούν τα μέλη-κρίκοι μιας δυνατής ομάδας-αλυσίδας. Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με τα τμήματα Γ1, Τ.Υ. και την ψυχολόγο του σχολείου μας κ. Μαρία Ταμπακάκη.
Επίσης θα χρησιμοποιηθεί το υλικό από το πρόγραμμα Μελίνα «Τα χρώματα και τα συναισθήματα»
Στόχοι:
1. Να μη φοβούνται να εκφράζουν τα προσωπικά τους προβλήματα , να εντοπίζουν τις αιτίες τους και να προτείνουν πιθανές λύσεις.
2. Να μπορούν να περιγράψουν τι τα ευχαριστεί και τι τα δυσαρεστεί.
3. Να βρίσκουν πληροφορίες για κάποιο θέμα και να τις οργανώνουν
4. Να συνειδητοποιήσουν πως μέσα από την ομαδικότητα και την συνεργασία η εύρεση λύσεων για την επίλυση προβλημάτων είναι καλύτερη
5. Να μάθουν να αποδέχονται τη διαφορετικότητα
6. Να ενισχύουν την αυτοεκτίμησή τους, τον αμοιβαίο σεβασμό και την κατανόηση του άλλου κάνοντας αυτοαξιολόγηση
7. Να μάθουν να διερευνούν τον εσωτερικό τους κόσμο
8. Να μάθουν να λειτουργούν μέσα σ? ένα κλίμα αλληλοεκτίμησης και εμπιστοσύνης
9. Να γνωρίσουν παιδιά από άλλες χώρες και τα κοινά και μη σημεία
10. Να καταλάβουν πως το να είμαστε διαφορετικοί μεταξύ μας είναι μια μαγεία
Χρόνος υλοποίησης
Το πρόγραμμα και οι δραστηριότητές του θα πραγματοποιηθούν στις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης , παράλληλα με άλλα μαθήματα (Γλώσσας, Εικαστικών, Μουσικής Θεατρικής Αγωγής, Μαθηματικών, Μελέτης ΤΠΕ σε συνεργασία με άλλα γνωστικά αντικείμενα σύμφωνα με το Α.Π. και θα υλοποιηθεί από τον μήνα Ιανουάριο έως τον Μάιο.
Γνωστικά αντικείμενα:
Γλώσσα: Καλλιέργεια και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου.
Μαθηματικά: Πράξεις πρόσθεσης και αφαίρεσης
Μελέτη: Γνωριμία με τα ήθη και τα έθιμα άλλων χωρών, κυρίως μαθητών από άλλες χώρες που φοιτούν στο σχολείο
Εικαστικά: Κατασκευή «Ένας πολύ ξεχωριστός άνθρωπος», «Μπροστά στον καθρέφτη» , «Πρόσωπο χωρίς συναισθήματα», Ο κήπος των συναισθημάτων», «Το αλφαβητάρι των συναισθημάτων», « Ένας ξεχωριστός άνθρωπος», « Λυπημένη μέρα ? χαρούμενη μέρα», « Η λίμνη του φόβου»
Θεατρική Αγωγή: Δραματοποίηση «Ο τριγωνοψαρούλης», « Το κουτί των συναισθημάτων».
Μουσική: «Πώς νιώθω όταν ακούω?.» ( κλασική μουσική έντονη, ήρεμη), Αν όλα τα παιδιά της γης, Εντερλέζι, , τραγούδια από άλλα μέρη του κόσμου..
Χρονική εξέλιξη του προγράμματος
1ος μήνας: 8 ώρες Φιλαναγνωσία
Α) «Η φίλη μας η Αργυρώ», Τζιν Γουίλλις
Β) «Ο Τριγωνοψαρούλης», Βαγγέλης Ηλιόπουλος
Γ) «Ο κήπος με τις 11 γάτες», Μοράτι Λουτσιάνο
Δ) «Ο μαύρος κότσυφας και ο άσπρος γλάρος», Kitty Crowther
Ε) «Το κοτοπουλάκι και το παπάκι», Sidjanski, Brigitte
Στ) «Το ασχημόπαπο», Χανς Κρίστιαν ”Aντερσεν
2ος μήνας : 6 ώρες Ταξιδεύοντας στον κόσμο
? Μέσα στην τάξη υπάρχουν μαθητές που ήρθαν από άλλες χώρες. Αναπτύσσεται ένας διάλογος ανάμεσα στους μαθητές των τάξεων Γ1, Γ2 και Τ.Υ. οι οποίοι περιγράφουν, όσο μπορούν τη χώρα από την οποία ήρθαν, πώς ζούσαν εκεί , τι σχολεία είχαν κλπ..
? Ύστερα προβάλλονται εικόνες από το διαδίκτυο παιδιών άλλων χωρών, των σχολείων τους , της χώρας τους?
? Καταγράφουμε σ? ένα χαρτί του μέτρου τη χώρα, τα έθιμα τα μνημεία κλπ. τα κοινά στοιχεία και κολλάμε ανάλογες εικόνες(ή ζωγραφιστές)σε μια στήλη και ύστερα σε άλλη στήλη τα στοιχεία για τα οποία ξεχωρίζει η κάθε χώρα.
3ος μήνας: 8 ώρες : Γνωρίζω τον εαυτό μου και τους άλλους
Μέσα από βιωματικές δραστηριότητες τα παιδιά περιγράφουν τους εαυτούς τους , αναγνωρίζουν τα συναισθήματα και μαθαίνουν να τα ελέγχουν.
? Τα παιδιά στέκονται μπροστά σ΄έναν καθρέφτη, Περιγράφουν τον εαυτό τους δυνατά και τονίζουν τα θετικά και τα αρνητικά τους στοιχεία και κυρίως πως είναι μοναδικοί . Ύστερα ζωγραφίζουν την μαργαρίτα «Ένας ξεχωριστός άνθρωπος»( παράρτημα 13)
? Καταγράφουν τον εαυτό τους σ? ένα χαρτί ανώνυμα και το ρίχνουν σ? ένα κουτί . Ύστερα κάθονται κυκλικά . Το καθένα τραβά από ένα χαρτάκι και μαντεύει ποιον περιγράφει το χαρτί.
? Ακούν μικρά κομμάτια τραγουδιών και παρατηρούν διάφορες εικόνες και κάθε φορά καταγράφουν τα συναισθήματά τους στο φύλλο εργασίας που κρατούν(παράρτημα 1ο ).
? Σ? ένα χαρτί του μέτρου καταγράφουμε τα συναισθήματα και φτιάχνουμε το «αλφαβητάρι των συναισθημάτων» ( παράρτημα 2ο)
? «Η λίμνη του φόβου». Με τη συμμετοχή της κ. Μαρίας Ταμπακοπούλου συζητάμε για το τι τα φοβίζει ( έντομα κλπ?). ( παράρτημα 3ο)? Γράφουμε ανώνυμα σ? ένα χαρτάκι τι τα φοβίζει και δεν επιθυμούν να το πουν δυνατά. Βάζουμε τα συναισθήματα του φόβου σ? ένα μικρό κουτί το οποίο έχουμε βάψει με ψαράκια κλπ?, το κλείνουμε καλά και συζητάμε για την αντιμετώπιση του φόβου μαθαίνοντας πώς να ελέγχουν τον φόβο και το άγχος. Πετάμε το κουτί ? λίμνη στον κάδο απορριμμάτων και τα παιδιά απαλλάσσονται από τις φοβίες τους. Περιγράφουμε πώς τα παιδιά στη Γουατεμάλα αντιμετωπίζουν τους φόβους τους ( παράρτημα 4ο)Φτιάχνουμε εφτά κουκλάκια από χαρτόνια με τις ημέρες της εβδομάδας και κάνουμε στο σπίτι το έθιμο της Γουατεμάλας.
? Με αφορμή το ποίημα «Τι είναι θυμός» (παράρτημα 5ο και τη συνεργασία της ψυχολόγου Μαρία Ταμπακοπούλου , μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν το θυμό. Συμπληρώνουν το ποίημα του θυμού(εικαστικά, παράρτημα 6)
? Φτιάχνουμε εικαστικά με τους «εφιάλτες τους»
4ος μήνας: 8 ώρες Ο ήλιος λάμπει το ίδιο για όλους
? Γνωρίζω , αποδέχομαι συνεργάζομαι. Μέσα στην τάξη προβάλλονται εικόνες παιδιών με διαφορετικότητα απ? όλο τον κόσμο.
? Με αφορμή το κείμενο του βιβλίου «Η φίλη μας η Αργυρώ», κάνουμε τη δραματοποίησή.
? Ψάχνουμε και γράφουμε τη λέξη «φιλία» σε διάφορες γλώσσες του κόσμου παράρτημα?7.
? Επισκεπτόμαστε το Ειδικό Σχολείο, Γνωρίζουμε το χώρο, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς.
? Κατασκευάζουμε το βραχιόλι της φιλίας. Κόβουμε χρωματιστά χαρτονάκια. Γράφουμε πάνω το όνομά μας και τα κολλάμε σε κρίκους. Στερεώνουμε το βραχιόλι της φιλίας στο διάδρομο του σχολείου και όσοι συμμαθητές επιθυμούν συμπληρώνουν έναν κρίκο με το όνομά τους πάνω.
? Παίζουμε το παιχνίδι «λαβύρινθος» από το πρόγραμμα Μελίνα και φτιάχνουμε τη «λυπημένη και χαρούμενη μέρα» (παράρτημα 8 ).
? Φτιάχνουμε τους κανόνες της καλής φιλίας
? Καταγράφουμε παροιμίες της φιλίας απ? όλο τον κόσμο.(παράρτημα 9)
? Παρακολουθούμε όλοι μαζί (Γ1, Γ2, Τ.Υ. ) την ταινία Happy Feet
5ος μήνας: 8 ώρες Στατιστική έρευνα για τη διαφορετικότητα
? Ετοιμάζουμε ερωτηματολόγιο για τα παιδιά του σχολείου . Το μοιράζουμε και βγάζουμε συμπεράσματα για τη διαφορετικότητα στο σχολείο.
? Συμπληρώνουμε το εβδομαδιαίο ημερολόγιο συναισθημάτων ( παράρτημα 10).
? Ζωγραφίζουμε και τα τρία τμήματα «διαφορετικά» άτομα. Τα κολλάμε όλα μαζί σ? ένα χαρτί του μέτρου και φτιάχνουμε τη γη. Τραγουδάμε τα τραγούδια «Αν όλα τα παιδιά της γης», «We are the world».
Παραρτήματα
Το τραγούδι των συναισθημάτων
Πώς φοβάμαι, πώς φοβάμαι
στο σκοτάδι μόνος να? μαι
κι όταν πέφτω πώς πονάω
κλαίω και παραπατάω.
Όταν παίρνω ένα δωράκι
χαίρομαι κι εγώ λιγάκι
κι όταν πάω ταξιδάκι
ευτυχισμένο είμαι παιδάκι.
Η μαμά όταν με μαλώνει
πάντα εμένα με θυμώνει
και πολύ με νευριάζει
όταν δυνατά φωνάζει.
Μου αρέσει να μιλάει
να μου λέει πως μ? αγαπάει
και γελώ πάρα πολύ
όταν μου δίνει ένα φιλί.
Φύλλο Εργασίας
Όνομα:??????????????????????????????..Ημερομηνία??????.Τάξη???.
1.Ακούγοντας κάθε φορά το μουσικό κομμάτι να συμπληρώστε στον πίνακα τα συναισθήματα που νιώθετε βάφοντας με ανάλογο χρώμα τα συννεφάκια .
Μουσικό κομμάτι χαρά ελπίδα
ευτυχία απογοήτευση θυμό λύπη αγονία φόβο
Σπασμένο καράβι
Τέσσερις εποχές του Βιβάλντι (άνοιξη )
Τέσσερις εποχές του Βιβάλντι (χειμώνας)
Αν όλα τα παιδιά της γης
Βροχές κάθε λογής
Αλέξανδρος, Στ. Σπανουδάκης
thunderstorm
We are the world
2.Παρατηρώντας τις εικόνες να γράψετε από κάτω ποιο συναίσθημα σας δημιουργούν και ποιο συναίσθημα δείχνουν.
Παράρτημα 2ο
Αλφαβητάρι των συναισθημάτων
αγαπητός
αγνοημένος
αγχωμένος
αδέξιος
αηδιασμένος
αμήχανος
ανακουφισμένος
ανήσυχος
ανυπόμονος
απαθής
απογοητευμένος
άχαρος
βαρετός
γενναιόδωρος
γενναίος
δημιουργικός
δυνατός
ευτυχισμένος
ειρηνικός
εκστατικός
ενθουσιασμένος
ενοχικός
ενοχλημένος
Ευγενικός
εύθυμος
ευτυχισμένος
ευχάριστος
ζηλιάρης ήρεμος
θλιμμένος
ικανοποιημένος
ικανός
λυπημένος
μοναχικός
μπερδεμένος
ντροπαλός
ξεροκέφαλος
παραιτημένος
σημαντικός
σκληρός
σοβαρός
στοργικός
στοχαστικός
συγκινημένος
συγκλονισμένος
συνεργάσιμος
συντετριμμένος
ταραγμένος
φαντασιόπληκτος
φιλικός
φοβισμένος
φρικτός
χαρούμενος
Φωτογραφίες «Η λίμνη του φόβου»
Πώς αντιμετωπίζουν τους φόβους τους τα παιδιά στην Γουατεμάλα;
Στη Γουατεμάλα τα παιδιά κάθε βράδυ βάζουν κάτω από το μαξιλάρι τους ένα κουκλάκι, στο οποίο λένε τους φόβους τους και τις ανησυχίες τους και εκείνο το πρωί τους έχει απομακρύνει. Μάλιστα τοποθετούν ένα διαφορετικό κουκλάκι κάθε βράδυ , γι? αυτό και έχουν ένα σακουλάκι με έξι διαφορετικά κουκλάκια.
Το ποίημα του θυμού
Τι με κάνει να θυμώνω,
αλήθεια δεν καταλαβαίνω.
Το μόνο που ξέρω να σας πω
γίνομαι ηφαίστειο ,
έτοιμο να εκραγώ!
Μοιάζω πυροτέχνημα φωτεινό,
έτοιμο στη φωτιά να μπω.
Ίσως και ταύρος που βγάζει καπνούς
από τα ρουθούνια του πυκνούς!
Μήπως, όμως , μοιάζω με μπαλόνι
που αντί να ξεφουσκώνει
μπαμ, σκάει σαν κανόνι;
Η λέξη φιλία σε άλλες γλώσσες του κόσμου
???
κορεάτικα
Friendship αγγλικά
Freundschaft γερμανικά
amizade πορτογαλικά
amiti? γαλλικά
Amiti?
δανικά
??, κινέζικα
?????? ρώσικα
v?nskap
σουηδικά
dostluk τουρκικά
amicizia ιταλικά
?? ιαπωνικά
Παράρτημα 8 Λαβύρινθος
Η ζωή χωρίς φιλία είναι σαν τον ουρανό χωρίς ήλιο (Ελληνική παροιμία)
Για να προσελκύσεις την καλή τύχη, ξόδεψε ένα καινούριο νόμισμα για έναν παλιό φίλο, μοιράσου μια παλιά χαρά με έναν καινούριο φίλο και ανύψωσε την ψυχή ενός αληθινού φίλου γράφοντας το όνομά του στα φτερά ενός δράκου. ( Κινέζικη παροιμία)
Μην προστατεύεις τον εαυτό σου με φράχτη. Προστάτεψέ τον με τους φίλους σου.(Τσέχικη παρομία)
Ο καλός ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται.
Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους.
Θέλεις να χάσεις ένα φίλο; Δάνεισε του χρήματα.
Όταν στα δύσκολα βρεθείς , το φίλο θα ζητήσεις
κι όταν βρεθεί αυτός εκεί να τον παρηγορήσεις.
Ό,τι αθώο και καλό έχει η κοινωνία,
είναι μονάχα αυτό που λέγεται φιλία.
« Ένας ξεχωριστός άνθρωπος»
Στο κέντρο της μαργαρίτας ζωγράφισε τον εαυτό σου και γράψε το όνομά σου. Σε κάθε πέταλο της μαργαρίτας ζωγράφισε τα πράγματα που σε κάνουν να χαίρεσαι ή να λυπάσαι.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ
ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ
Στα πλαίσια των προγραμμάτων της Αγωγής Υγείας πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του προγράμματος με τίτλο «Το να είσαι μοναδικός είναι μαγεία ». Αφορμή για τη πραγματοποίηση του προγράμματος ήταν το ποίημα από το Βιβλίο μαθητή Γλώσσα Γ΄ τεύχος α΄σελ. 32 « Η φίλη μας η Αργυρώ» .
Το πρόγραμμα και οι δραστηριότητές του πραγματοποιήθηκαν από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Μάιο τις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης, των Εικαστικών, της Θεατρικής Αγωγής, της Μουσικής, της Μελέτης Περιβάλλοντος, της Γλώσσας με υπεύθυνη τη δασκάλα της τάξης Πουλτσάκη Γεωργία , με συνεργασία του τμήματος Γ1 με υπεύθυνη τη δασκάλα Φωτιάδου Αναστασία, με τη συνεργασία του Τμήματος Υποδοχής με υπεύθυνο τον δάσκαλο Λαζόπουλο Μέλιο και τη ψυχολόγο κ. Μαρία Ταμπακοπούλου.. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε ήταν η ομαδοσυνεργατική και η Project.
Κριτήρια επιλογής του θέματος στάθηκε η γνωριμία με τους μαθητές του Ειδικού Σχολείου, που συστεγάζεται με το 8ο Δημ. Σχολείο Βέροιας, που έχουν τις ίδιες ανάγκες μαζί τους μα λυπόταν όταν κάποιος δεν τα σέβονταν λόγω της δυσκολίας που είχαν στην μετακίνηση και στην πρόσβαση στους δρόμους.. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε ήταν η Project. Μέσα από την ενεργή συμμετοχή τους σε ομαδικές δραστηριότητες , ανάλογα με τις δυνατότητες του καθενός, τον σεβασμό του εαυτού τους και τον άλλων, την αυτοεκτίμηση συνειδητοποιούν πως αποτελούν τα μέλη-κρίκοι μιας δυνατής ομάδας-αλυσίδας.
Επίσης θα χρησιμοποιηθεί το υλικό από το πρόγραμμα Μελίνα με τίτλο « Λαβύρινθος».
Οι στόχοι που είχαν τεθεί είχαν επιτευχθεί κατά το μεγαλύτερο βαθμό.
Οι μαθητές ήρθαν πιο κόντά ο ένας στον άλλο. Γνωρίστηκαν κάλυτερα και έμαθαν να συνεργάζονται και να βοηθοιύν ο ένας τον άλλο.
Μέσα από τις δραστηριότητες τονίσαμε τη σημασία της διαφορετικότητας του καθενός και ποιοι παράγοντες την επηρεάζουν θετικά και ποιοι αρνητικά. Τα παιδιά διασκέδασαν αν και ορισμένες φορές χρειάστηκαν τη βοήθεια της εκπαιδευτικού για την συμπλήρωση των φύλλων εργασίας . Μέσα από το παιχνίδι, τις βιωματικές δραστηριότητες μίλησαν για τα συναισθήματα , τους τρόπους έκφρασης και αντιματώπισής
Ο χρόνος υλοποίησης ήταν για την ηλικία των μαθητών επαρκής.
Γενικές πληροφορίες
Σχολική μονάδα: 8ο Δημοτικό Σχολείο Βέροιας
Τάξη: Γ2
Δασκάλα: Πουλτσάκη Γεωργία
Αριθμός Μαθητών: 16
Αγόρια: 6 Κορίτσια 10
Χρόνος Υλοποίησης : Ιανουάριος ? Μάιος 2013
Διατιθέμενες ώρες : 20 διδακτικά δίωρα
Βιβλιογραφία
? Ο κήπος των συναισθημάτων, Νίκη Κάντζου, Ρένος Δαμηλάκη, Ζέτα Λαμπρινέα
? «Η φίλη μας η Αργυρώ», Τζιν Γουίλλις
? «Ο Τριγωνοψαρούλης», Βαγγέλης Ηλιόπουλος
? «Ο κήπος με τις 11 γάτες», Μοράτι Λουτσιάνο
? «Ο μαύρος κότσυφας και ο άσπρος γλάρος», Kitty Crowther
? «Το κοτοπουλάκι και το παπάκι», Sidjanski, Brigitte
? «Το ασχημόπαπο», Χανς Κρίστιαν ”Aντερσεν
? Ούτε καλύτερος, ούτε χειρότερος..απλά διαφορετικός, Σοφία Τρίλοβα, Τάνια Αναγνωστοπούλου